صنایع حلاجی

 

      پنبه ، گیاهی که از غوزة آن در ریسندگی و بافندگی استفاده می شود، بویژه انواع رشته کوتاه آن موسوم به گوسوپیوم هرباکیوم .

 

     الف ) تاریخچة پنبه در ایران احتمالاً به دوران هخامنشیان بازمی گردد، اما دربارة کاشت پنبه پیش از دورة اسلامی ایران اطلاعات معتبر اندکی در دست است .  به نوشتة مؤلف حدودالعالم ، در مرو، ری و ناحیة فارس کشت پنبه رواج داشته است . مراکز تولید که احتمالاً به مناطق کاشت گیاه نزدیک بود، عبارت بود از: هرات ، نیشابور، ری ، طبرستان ، آمل ، جبال ، اصفهان ، شوشتر، خوزستان ، تَوَّز و آذربایجان . همچنین اشارات متعددی به پنبه در آثار شاعران ، بویژه شاهنامة فردوسی وجود دارد. در قرن هفتم / سیزدهم ، مارکوپولو به محصولات عمدة ایران از جمله پنبه اشاره می کند . ژان شاردن ، جهانگرد مشهور فرانسوی در قرن یازدهم / هفدهم ، که از ایران دورة صفویه بازدید کرده ، وجود کشتزارهای وسیع پنبه را تأیید کرده است . در اوایل قرن سیزدهم / نوزدهم ، کمپانی هندشرقی بریتانیا در مقابل کالاهایی مانند شکر، ادویه ، رنگ و روغن ،

       پنبة خام را از ایران به هند صادر می کرد. در همین زمان ، جهانگردان به کشتزارهای پنبه در بسیاری از مناطق ایران ، از آذربایجان تا خراسان و شرق مازندران ، نواحی مرکزی ،اطراف یزد، کاشان ، کرمان و قم ، اشاره کرده اند. در این زمان پنبه هنوز از محصولات تابستانی بود که در حدود فروردین کاشته می شد و در مرداد (در آب و هوای گرم و مرطوب سواحل دریای خزر) یا در مهر (در نواحی خشکتر مانند آذربایجان و نواحی اطراف شیراز) برداشت می شد. اما بیشتر پنبة کشت شده از گونه های تار کوتاه و زبر بود که همراه با نرخ بالای حمل ونقل ، فنون ابتدایی پرداخت و بسته بندی نادرست و غیردقیق ، سبب عدم موفقیت پنبة ایران در بازار اروپا شد (عیساوی ، ص 246ـ247، 249). پنبه علاوه بر این که منبع امرار معاش ساکنان مناطق کاشت پنبه بود، برای صنعت نساجی داخلی و صنایع دستی که افراد بسیاری را به کار می گمارد، مادة خام فراهم می آورد. بعلاوه ، تجاری شدن روبه رشد تولید پنبه در قرن سیزدهم / نوزدهم ، با افزایش اهمیت پنبه در تجارت خارجی ایران همراه بود.

     در اوایل قرن چهاردهم / آغاز قرن بیستم ، پنبه هم اصلیترین محصولِ فروشی و هم عمده ترین محصول صادراتی بود.

     دو عامل این فرآیند را تقویت می کرد: نخست ، محرک کوتاه مدت اما نیرومند جنگ داخلی امریکا در اوایل دهة 1860 میلادی (1277ـ1287) باعث کمبود بین المللی پنبه و افزایش شدید قیمت پنبة خام در بازار جهانی شده ، تولید

     پنبه را در ایران و مناطق بسیار دیگری در خاورمیانه و هند و امریکای لاتین افزایش داد. در میان مسیرهای جدیدوگوناگون تجارت خارجی که درگزارشهای کنسولی بریتانیادرآن دوره ذکرشده است ،می توان ازمسیرهای بنادرخلیج فارس به هندومسیرتبریزبه مارسی نام برد.این تحول ،در نیمة همان دهه که قحطی پایان یافت و قیمت پنبه سقوط کرد، ناگهان متوقف شد. عامل دوم و پایدارتر، روسیه بود که به عنوان شریک تجاری عمدة ایران دردهه های آخرقرن ظاهر شد. پنبه بسرعت مهمترین کالای صادراتی به روسیه شدوصادرات آندر1331به حدود000،25تن رسید و بتدریج 94ـ97% صادرات پنبه به بازارهای روسیه اختصاص یافت . این افزایش ، تغییر ماهیت روابط اقتصادی بین دو کشور را تأیید کرده بوضوح درتمرکزکاشت پنبه دراستانهای مرزی تأثیرگذاشت .اگرچه پنبه از نقاط مختلف کشور از جمله اصفهان و یزد و کرمان صادر می شد، یک سوم از کل صادرات ایران محصول خراسان بود. در واقع ، رفاه این استان تا حد زیادی به رشدتجارت پنبه در اواخر این قرن مربوط بود .

     تجارت ایران ـ روسیه به دلیل نرخ پایین حمل و نقل بسهولت انجام می گرفت که به سبب مجاورت جغرافیایی وتوسعه وپیشرفت راه آهن وجاده های ارتباطی بین دوکشور بود. اما روسیه با گرفتن تعرفه هایی اندک از ایران ،فروش مصنوعات پنبه ای با قیمتی ارزان ، حمایت از فعالیتهای بازرگانان روسی و ارمنی از طریق وام بانکی و همچنین انتقال ادارات کنسولی به استانهای شمالی و مرکزی (بویژه خراسان و اصفهان و کردستان )، سیاست بازرگانی تهاجمی را در پیش گرفت ؛

      پنبه در فرآیند تدریجی آغاز تجاری شدن کشاورزی ایران ، تأثیر مهمی داشت . در این فرآیند، پنبه ، اغلب با سایر کالاها (بویژه تریاک و ابریشم ) و غلات مصرفی بخوبی رقابت می کرد .

     جنگ جهانی اول ، در تولید پنبه تقریباً وقفة کامل ایجاد کرد، اما از دهة 1300ش تولید دوباره به سطوح پیش از جنگ و به حدود بیست هزار تن در سال رسید. نخستین کارخانة پنبه پاک کنی ایران نیز در همان سالها (1298 ش ) بنیان نهاده شد. در 1302 ش شرکت جدید پرسخلوپک بذرهای امریکایی و مصری را میان کشاورزان توزیع و مزارع نمونه ، بیشتر در شمال ، ایجاد کرد .

     دردهة 1310ش ،درسایة سیاست مثبت دولت نسبت به صنعت منسوجات داخلی ، تولید دوباره افزایش یافت .

     در1312ش دولت ایران قانون انحصارپنبه راتصویب کرد (گرگانی ، ص 185) که سود بی واسطه ای در تهیة پنبة خام برای کارخانه های جدیددربرداشت .دراواخراین دهه تولید به نقطة اوج 000 ، 38 تن رسید، اما فقط 600 ، 5 تن ، یعنی درحدودیک پنجم کل صادرات در1292ش ،پنبه صادر می شد. این رقم نازل قدرت اشتیاق صنعتی شدن داخلی رانشان می دهد.پس ازوقفه به سبب جنگ جهانی دوم ، در بیشتر سالهای دهة 1320ش / 1940 میانگین تولید سالانه به حدودبیست هزارتن سقوط کرد،امادراوایل دهة 1330 ش دوباره از سطح تولید پیش از جنگ پیشی گرفت و بتدریج رونق بی سابقه ای در تولید و فرآوری پنبه در ایران پدید آمد.

     در 1324 ش ، انحصار پنبه لغو شد. از این گذشته ، در سالهای بعدی شماری از مؤسسات تخصصی شروع به کارکردند و ترویج و بهبود تولید پنبه به آنها واگذار شد. «سازمان پنبة ایران » (بعدها سازمان پنبه و دانه های روغنی ) در 1335 ش شروع به فعالیت کرد و برای نخستین بار معیارهای طبقه بندی برای محصول داخلی ارائه داد. ادارة «اصلاح نبات ایستگاه ورامین » در 1338 ش به «مؤسسة تهیه و اصلاح نهال وبذر» تبدیل شد و به دنبال آن عمدتاً خدمات علمی و توسعه را تدارک دید. در همان زمان ، «شرکت پنبه و ابریشم » باحمایت وزارت صنایع و معادن تأسیس شد تا با تشویقهای اقتصادی مناسب ، کشاورزان را به کاشت پنبه ترغیب کند.

     در دهه های 1330 و 1340ش ایران در میان ده یا پانزده کشور نخست تولید کنندة پنبه جای گرفت . صادرات نیز به طور منظم رشد یافت و بازار آن متنوعتر شد. مصرف داخلی پنبه و پنبه دانه نیز، تا حدودی به سبب گسترش صنعت منسوجات و تا اندازه ای به دلیل تأسیس کارخانه ای جدید برای تولید روغن خوراکی ، افزایش یافت .

     افزایش تولید پنبه کاملاً به تحولات جدید در دشتهای حاصلخیز گرگان بستگی داشت . در آغاز دهة 1310 ش کشت پنبه در این ناحیه رواج یافته بود، بویژه پس از اینکه رضاشاه بیشتر زمینهای مزروعی را به مالکیت شخصی خود درآورد. استرداد این مالکیت به مالکان کشاورز پس از جنگ جهانی دوم ، سبب افزایش ناگهانی کشاورزی تجاری در مقیاسی وسیع در این ناحیه و جذب گروه زیادی از سرمایه دارانی شد که در جستجوی فرصتهای سرمایه گذاری سودآور در کشاورزی بودند. 

     در 1339 ش ، در اولین سرشماری کشاورزی ، مازندران و گرگان 56% تمام مزارع پنبه (000 ، 313 هکتار) و 65% از کل محصول (000 ، 330 تن )، و در 1353 ش بترتیب 65% و 75% را به خود اختصاص دادند ( رجوع کنید به مرکز آمار ایران ، ص 210، 272). بعلاوه ، قدرت تولید نیز بیشتر شد. در بیشتر دهة 1350ش ، بویژه نیمة اول آن ، افزایش تولید پنبه در ایران ادامه یافت ، اما در سالهای بعد این دهه تولید پنبه تحت تأثیر محدودیتهای کلی تر در کشاورزی ایران قرار گرفت که به رونق شدید و ناگهانی تولید نفت مربوط بود.

     در 1357ش نواحی کاشت پنبه به حدود یک سوم و محصول به حدود یک چهارم ، در مقایسه با 1352 ش ، کاهش یافت (حکیمیان ، ص 122ـ123). 
     ب ) در سالهای نخستین پس از انقلاب اسلامی عواملی چون فرار زمینداران بزرگ مناطق پنبه خیز خصوصاً منطقة گنبد و گرگان ، خرد شدن اراضی وسیع و یکپارچة کشت مکانیزة پنبه ، ادارة نامطلوب مؤسسات کشاورزی ، بلاتکلیف ماندن وضع مالکیت اراضی و پایین بودن سطح درآمد حاصل از این زراعت در قیاس با فعالیتهای رایج در سایر بخشها، در افت تولید پنبه مؤثر افتاد. در 1358ش ، با وجود رونق بازار پنبه در بازارهای جهانی ، به سبب مصادف شدن زمان آماده سازی زمین و تهیة مواد زراعتی محصول پنبه با شرایط ناشی از اوج گیری انقلاب اسلامی در ماههای آخر 1357ش ، تولید از 177 هزار تن در 1356ش به 133 هزار تن کاهش یافت . در 1359ش سطح زیر کشت به 145 هزار هکتار، یعنی پایینترین میزان خود،تقلیل یافت. در آذر 1358، به سبب کاهش تولید و نیاز بازار داخلی ، صدور پنبه به خارج از کشور ممنوع شد و بنابر نیاز بازار داخلی به انواع پنبه ، الیاف ، نخ و منسوجات پنبه ای مقداری ارز صرف ورود این اقلام شد .

     در 1360ش ، برای مقابله با تنزل سطح کشت و تولید پنبه و رفع بحران ، دولت سیاستهای تشویقی چون اعلام قیمتهای تضمینی و کمک نقدی به پیمانکاران طرح پنبه را به اجرا درآورد که این سیاستها تا 1371ش ادامه یافت . 

     در 1367ش طرح افزایش تولید پنبه در چارچوب برنامه پنجسالة اول (1368ـ1372) تهیه و تصویب شد. این طرح مشتمل بر هفت پروژه ، با هدف افزایش تولید وش (پنبة پاک نکرده ) از 000 ، 341 تن در سال پایه (1367) به 000 ، 452 تن در سال پایانی برنامه (1372)، از 1368 به اجرا درآمد. پروژه های هفتگانه مشتمل بود بر تهیة بذر مادر، بهبود کیفیت بذرهای گواهی شده ، لینترگیری (مرحلة آماده سازی برای روغن گیری )، بهبود تصفیة وش ، بهبود روشهای کاشت و داشت و برداشت پنبه ، ترویج پنبه کاری و آموزش پنبه کاران ، و ایجاد گسترش شبکه های مبارزه با آفات و بیماریها و علفهای هرز پنبه .

     مقایسة مقادیرموردنظربرنامه باوضع اجرایی ،حاکی از این است که سطح زیرکشت و تولید، سیر نزولی و عملکرددرهکتاروش باکمی فاصله ازبرنامه ،روندافزایشی داشته است (همان ، ص 2، برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به ص 8،نمودار).کاهش سطح زیرکشت وتولیدوش نشان دهندة کاهش تمایل کشاورزان در تخصیص اراضی خود به کشت پنبه است که ناشی ازشرایط نامناسب بازارپنبه ودرنتیجه عدم صرفة اقتصادی آن برای کشاورزان بوده است . به طور مشخص اجرای «طرح افزایش تولید» برنامة پنجسالة اول تا 1370ش با موفقیت همراه بود اما از1371ش به علت افزایش قیمت تولیدات زراعتی دیگری چون دانه های روغنی (سویا)، از میزان سطح کشت وتولیدپنبه کاسته شد، به طوری که در 1372ش میزان سطح کشت و تولیدپنبه بترتیب با 148 هزار هکتار و 900 هزار تن به پایینترین سطح خود طی چهل سال گذشته رسید و دراین سال برای اولین بار 300 ، 3 تن و در سال بعد هشت هزار تن پنبه از جمهوریهای آسیای مرکزی ، وارد کشور شد. کاهش تولید پنبه از یک طرف و پایین بودن کیفیت پنبه های وارداتی نسبت به پنبة داخلی از طرف دیگر، قیمت پنبه را در 1373ش افزایش داد و باعث افزایش سطح کشت و تولید در 1374ش گردید. در 1375ش میزان سطح کشت و تولید پنبه بترتیب به 318 ، 311 هکتار و 829 ، 175 تن بالغ شد که بالاترین رقم ، طی سالهای پس از انقلاب اسلامی است .

      در 1374ش برنامة پنجساله دوم زراعت پنبه (1374ـ1378)درقالب برنامه پنجسالة دوم توسعه به اجرادرآمد.این برنامه با توجه به میزان نیاز کارخانه های نساجی کشوربه الیاف پنبه درطی دورةاجرایی برنامه ــ که بالغ بر133تا 198 هزار تن می گردد ــ اهدافی را پیش بینی کرده که مشتمل است برتأمین مواداولیة صنایع نساجی وروغن کشی با کیفیت ممتاز و تهیة فرآورده های مرغوب ، پایین آوردن هزینة تولیددرواحدسطح وتسهیل درعملیات زراعی و افزایش عملکرد وش . پیش بینی عملکرد در برنامه ، رشدی معادل 320 کیلوگرم وش در هکتار نسبت به سال پایه (1374ش ) است. به رغم کاهش کیل (درصد الیاف به وش ) که مهمترین عامل درعملکرد به شمار می رود، عملکرد پنبه طی سالهای برنامه ، افزایش قانع کننده ای نداشت و به همین دلیل از 1375 ش طرحی به نام «طرح پایدارپنبه »درکشوربه اجرادرآمد.

     نتیجة اجرای این طرح در 1378ش مطلوب و رضایتبخش بود به طوری که در سطح حدود 46 هزار هکتار پنبه کاری ، متوسط عملکرد پنبه به 900 ، 2 کیلوگرم در هر هکتار افزایش یافت . در پایان این طرح ــ که به مدت پنج سال ادامه خواهد داشت ــ پیش بینی شده است که عملکرد متوسط کشور در سطح دویست هزار هکتار پنبه کاری به 250 ، 3 کیلوگرم در هر هکتار برسد. 

     تحلیلی مقایسه ای که ادارة کل پنبه و دانه های روغنی ایران از وضع پنبة کشور در سالهای بعد و قبل از انقلاب اسلامی به عمل آورده ، حاکی از آن است که عملکرد پنبه در کشور طی سالهای اخیر نسبت به سالهای قبل از انقلاب افزایش یافته است . براساس این تحلیل ، کاهش سطح کشت پنبه در کشور که بیشتر در استانهای شمالی مصداق داشته و بر اثر تغییر در الگوی کشت پدیدار شده ، بیشتر به مسائل بازرگانی پنبه ارتباط دارد که در اثر کوچک شدن اراضی زراعی ، جانشین شدن زراعتهای رقیب و امکان کشت دو محصول در یک سال به وجود آمده است.

    صنایع ایران با وجود كادر مهندسي بسيار قوي ،‌تجهيزات توليدي تخصصي و انحصاري ، تعهد و التزام پرسنل و مديريت شركت به امر كيفيت و تحويل به موقع ، همكاري با توليد كنندگان معتبر داخلی ، وجود شبكه گسترده فروش و خدمات باعث گرديد اين شركت در مدت فعاليت چند ساله خود در زمینه های زیر سر بلند از انجام كليه سفارشات در يافتي ، نامي نيك از تلاش صنعتگر ايراني در صنایع داخلی بر جاي بگذارد.

 

     - ارائه خدمات مشاوره در زمینه های  مختلف صنایع ( برندینگ, طراحی لوگو, چاپ و تبلیقات )

     - مطالعات مکان یابی و مطالعات بازارهای هدف صنایع

     - مطالعات امکان سنجی و طرحهای توجیهی صنایع

     - طراحی و احداث واحدهای صنایع ( تاسیسات و ابنیه )

     - اصلاح, ارتقاء و تامین تجهیزات و ملزومات واحدهای صنایع

    - تامین و تدارک کلیه لوازمات صنایع ( ابزارآلات, ملزومات ایمنی, ماشین آلات صنعتی, ماشین سازی, برق, الکترونیک, اتوماسیون صنعتی, انرژیهای نو و پاک )

     - همکاری آموزشی و مشاوره ای در طراحی و پیاده سازی واحدهای صنایع ( صدور کلیه گواهینامه های استاندارد بین المللی ISO )

     - فن آوری اطلاعات و ارتباطات واحدهای صنایع ( سخت افزار, نرم افزار, سیستم های جامع و خدمات اینترنت, طراحی وب سایت, شبکه و سیستم های مدیریت CRM 

     - مشاور بانکی و سرمایه گذاری واحدهای صنایع

     - تامین مالی

       ما به دنبال ايجاد فرصت هاي جديد  براي کسب و کار شما هستيم, فرصت هاي کسب و کار نبايد از دست بروند، در دسترس بودن اطلاعات جامع و بروز کسب و کار مي تواند به تحولي مثبت در فضاي کسب و کار شما بينجامد, براي شروع  و اثبات عملي اينکه ما هواي شما را داريم با ما تماس بگيريد.

 

                                                                                                                                                               صنایع ایران

شرکت وردسان

شرکت وردسان

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۴/۰۹
شرکت وردسان

شرکت وردسان

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۴/۰۹
اتصالات قابل انعطاف

اتصالات قابل انعطاف

ارسال شده در : ۱۳۹۷/۱۲/۱۴
ماشین ساز پایدار صنعت ارومیه

ماشین ساز پایدار صنعت ارومیه

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۴/۲۴
وکیل پایه یک وکارشناس ارشد حقوق

وکیل پایه یک وکارشناس ارشد حقوق

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۴/۳۱
داوری در دعاوی وقراردادها

داوری در دعاوی وقراردادها

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۴/۳۱
مشاور حقوقی در شرکت ها

مشاور حقوقی در شرکت ها

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۴/۳۱
گروه صنعتی نانو طراح

گروه صنعتی نانو طراح

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۵/۱۱
مشاوره پیش تولید

مشاوره پیش تولید

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۵/۱۱
نشست مقامات عالی رتبه ایران و آلمان

نشست مقامات عالی رتبه ایران و آلمان

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۵/۲۴
تولید قطعات لاستیکی شایان پلیمر

تولید قطعات لاستیکی شایان پلیمر

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۷/۰۴
صنایع مفتولی کمیل

صنایع مفتولی کمیل

ارسال شده در : ۱۳۹۴/۰۷/۰۹
عایق نانو پلیمر - عایق نانو سیلیکون

عایق نانو پلیمر - عایق نانو سیلیکون

ارسال شده در : ۱۳۹۷/۰۷/۰۴


Copy

شرکت فنی مهندسی علم و صنعت خواجه نصیر

مطالب مرتبط

    ثبت شکایات

    قوانین ثبت آگهی

    قوانین وبسایت

     

    logo-samandehi

    دارای پروانه نشر از مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

    آدرس : ایران- تهران، زعفرانیه

    صندوق پستی 1458-19395

    تلفن :

    +982122750210

    +982122750380

    +982122750430

    نمابر:

    +982122750569

    همراه:

    +989128361805

    ایمیل:

    info@sanayeiran.com

    وبسایت:

    www.sanayeiran.com

    عضویت در خبرنامه

    ... و یا ایمیل خود را وارد کنید.

     
    تماس با ما

    *نام:

    ايميل:

    *پيام: